Văn hóa lều Yurt của người Trung Á.

Một trải nghiệm mà bạn nhất định không thể bỏ qua khi đến với Con đường Tơ lụa Trung Á, là ngủ trong những căn lều du mục giữa thảo nguyên rộng lớn. Lều du mục được gọi bằng nhiều cái tên khác nhau ở những khu vực khác nhau của Trung Á. Tại Kyryzstan lều du mục được gọi là Yurt. Trải nghiệm tận tay dựng lên một ngôi lều du mục không chỉ đơn thuần là một trải nghiệm văn hóa mà thực sự như đang đắm chìm vào thế giới thảo nguyên rộng lớn của người du mục.

Yurt là gì?

Yurt, hay ger, là một chiếc lều hình tròn bên trong làm bằng bằng gỗ với lớp nỉ len phủ bên ngoài. Yurts có thể dễ dàng dựng lên và gỡ xuống để di chuyển từ nơi này sang nơi khác. Có nguồn gốc từ Trung Á, yurts vẫn được nhiều người dân ở vùng nông thôn Mông Cổ sử dụng làm nhà ở. Trên thực tế, trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại, “yurt” đồng nghĩa với “quê hương”.

Không giống như lều cắm trại, yurt có chức năng giống như một ngôi nhà thực sự. Bảo vệ cư dân khỏi các yếu tố thời tiết trong khi vẫn đơn giản trong việc xây dựng để phù hợp với lối sống du mục. Có một không gian ở trung tâm của yurt dùng làm bếp đốt củi và ống khói, giúp yurt trở thành một không gian sống ấm áp vào mùa đông.

Sơ lược về lịch sử của Yurts

Yurt có nguồn gốc từ các nhóm du mục ở thảo nguyên Trung Á. Thường được phủ một lớp làm bằng da động vật hoặc nỉ. Cấu trúc này đã có từ nhiều thiên niên kỷ trước. Yurt trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, ger trong tiếng Mông Cổ và yurta của Nga có lịch sử ít nhất 3.000 năm.

Yurt truyền thống có trang trí hoa văn với nhiều biểu tượng văn hóa và truyền thống thiêng liêng. Những túp lều hiện đại ở Trung Á vẫn có những mô hình lịch sử quan trọng này. Vì yurts là một điểm tiếp xúc quan trọng của lịch sử văn hóa nên chúng thường được áp dụng cho các quán cà phê phục vụ món ăn truyền thống, cũng như các bảo tàng và trung tâm văn hóa trên khắp Trung Á.

Thiết kế & Vật liệu

Trong thời kỳ Đế chế Mông Cổ (1206-1368 CN) và trước đó, da của lều yurt theo truyền thống bao gồm các lớp nỉ được làm từ len cừu đã được đánh bông (bằng cách nghiền nát len, các ngạnh nhỏ trong các sợi đan vào nhau và do đó, một tấm vải cứng được hình thành). Nỉ sau đó được làm cho không thấm nước bằng cách thêm sữa cừu hoặc chất béo. Quá trình này cũng làm cho vật liệu trở thành chất cách nhiệt tốt hơn và bảo vệ len khỏi các yếu tố thời tiết.

Kích thước của yurt rất khác nhau. Yurt được sử dụng trong thời trung cổ trở về trước có thể lớn hơn nhiều so với yurt vẫn còn được sử dụng ngày nay, thường là nơi sinh sống của một gia đình nhỏ.

Yurt thời hiện đại

Ở những nơi như Kyrgyzstan, người ta thường thấy những chiếc yurt dọc đường. Chúng được sử dụng làm cửa hàng hoặc quán cà phê. Hay nơi du khách có thể thưởng thức ẩm thực địa phương. Bạn cũng có thể cảm nhận được cuộc sống du mục bằng cách nghỉ qua đêm trong một túp lều ở vùng núi Kyrgyzstan hoặc bên cạnh Hồ Issyk Kul hoang sơ. Yurts cũng đóng một vai trò trong một số phong tục tang lễ truyền thống của Trung Á. Maksat giải thích: “Ở Kyrgyzstan, người chết được đặt trong yurt, nơi gia đình và bạn bè có thể đến để bày tỏ lòng tiếc thương khi mất người thân”.

Yurt đã là một phần không thể thiếu trong lối sống du mục trong nhiều thiên niên kỷ. Ngày nay, nó là một biểu tượng quốc gia của Kyrgyzstan. Bên cạnh việc thu hút khách du lịch. Văn hóa Yurt vẫn tiếp tục được sử dụng bởi các dân tộc du mục. Vì đây là một nét văn hóa lâu đời của họ.

Migola Travel Sưu Tầm và Tổng Hợp